Czym jest zespół stopy cukrzycowej?
Cukrzyca to choroba polegająca na całkowitym zaniku wytwarzania insuliny przez wyspy Langerhalsa w trzustce (cukrzyca typu I) oraz na niewystarczającej produkcji tego hormonu połączonym z niewydolnym zużytkowaniem przez tkanki (cukrzyca typu II). Nieleczona cukrzyca może doprowadzić do wielu chorób w tym to zespołu stopy cukrzycowej. Zespół ten dotyka około 15% wszystkich chorych na cukrzycę.
Zespół stopy cukrzycowej ma 3 postacie
- stopa neuropatyczna- to najczęstsza postać stopy cukrzycowej ok.70% przypadków. Przy badaniu fizycznym stwierdza się ciepłą stopę o różowym zabarwieniu z wyczuwalnym tętnem oraz upośledzeniem czucia głębokiego. Podczas ruchu stopa nie boli, natomiast pojawia się ból w spoczynku. Najczęściej struktura kości jest uszkodzona. Objawia się samoczynnym powstawaniem niebolesnych owrzodzeń.
- Stopa angiopatyczna (niedokrwienna)- w wyniku miażdżycy dochodzi do zarastania naczyń obwodowych. W wywiadzie od pacjenta uzyskujemy informacje na temat nadciśnienia tętniczego, hipercholesterolemii, palenie tytoniu oraz chromanie przestankowe. W badaniu fizykalnym stwierdzamy zimna stopę o sinawym zabarwieniu oraz brak wyczuwalnego tętna na tętnicy grzbietowej stopy w skrajnych przypadkach stwierdza się martwicze zmiany skórne. Czucie głębokie jest zachowane. Bolesność nogi pojawia się w ruchu ale nasila podczas spoczynku. Struktura kości jest prawidłowa.
- Stopa neuropatyczno-angipatyczna – postać mieszana, najgorsza w rokowaniu i leczeniu.
| OBJAWY | STOPA NEUROPATYCZNA | STOPA ANGIOPATYCZNA |
| Temperatura | sucha, ciepła | Zimna |
| Tętno | Wyczuwalne | brak |
| Czucie | brak | Zaburzone |
| Zabarwienie skóry | Zaczerwienienie | Bladość, zasinienie |
| Deformacje kostne | Obecne | Brak |
| Owrzodzenia | niebolesne | Bolesne |
| Wygląd owrzodzenia | Regularny brzeg | Nieregularne brzegi |
| Umiejscowienie owrzodzenia | Brzeg stopy lub podeszwa | Często na palcach |
LECZENIE
Zespół stopy cukrzycowej leczymy początkowo od regulacji poziomu insuliny we krwi. Jeśli pacjent tego wymaga przechodzimy z tabletek na insulinę podawaną drogą podskórną. W momencie kiedy pojawi się choćby mała ranka należy niezwłocznie wezwać pielęgniarkę do domu a celu oceny rany oraz dalszego postępowania. Zaleca się już we wczesnym etapie (odgniecenie, zaczerwienienie) stosowanie odpowiednich opatrunków zabezpieczająco- leczniczych. W zespole stopy cukrzycowej konieczne jest odciążenie stopy polegające na trzymaniu nogi na szynie Browna oraz noszeniu odpowiedniego obuwia.
Osoba chorująca na cukrzycę nie powinna samodzielnie wykonywać pedicuru a oddać się w ręce profesjonalnego podologa który odpowiednio dobierze narzędzia i metody pielęgnacyjne.
